Historia naszej Parafii

Według źródeł w roku 1281 Kiszewę darował książę Mestwin II Mikołajowi, sędziemu poznańskiemu, którego syn Jan, scholastyk sandomierski odstąpił ją Krzyżakom w roku 1313. Parafię Stara Kiszewa założyli Krzyżacy na początku XIV wieku. Niedaleko wsi wystawili obronny zamek, którego szczątki można dotąd oglądać.W roku 1454 zamek zdobyli gdańszczanie, Krzyżacy odbili go w roku 1459, będąc w jego posiadaniu do II pokoju toruńskiego. Zamek kiszewski od1466 r. był siedzibą polskich starostów niegrodowych. Ostatnim z nich był Michał Skórzewski (1761-1772), któremu rząd pruski odebrał dobra. Za czasów starosty Jana Szorca (1580-1607) kościół kiszewski był w posiadaniu luteranów, katolicy odzyskali go dopiero po śmierci starosty. Pierwszy więc kościół drewniany powstał przed rokiem 1583, stał na lewym brzegu Wierzycy, nie był konsekrowany. Następny kościół został zbudowany, również jako drewniany, w roku 1741, znajdował się na lewym brzegu Wierzycy, tam gdzie obecna nowa plebania. Wizytacja Rybińskiego z roku 1780 wspomina także o innej kaplicy drewnianej, niewielkiej, noszącej tytuł św. Barbary, którą wystawiła starościna kiszewska Katarzyna z Iwanickich Skórzewska w pierwszej połowie XVIII wieku. Pragnęła w ten sposób spełnić choć w części ślub złożony pierwszemu mężowi Franciszkowi Czapskiemu, że w Kiszewie zbuduje kościół murowany. Obecny kościół p. w. św. Marcina, murowany z cegły, został wybudowany w latach 1889-1891  w stylu neogotyckim, wznosi się na prawym brzegu Wierzycy. Konsekracji kościoła dokonał 5 kwietnia 1891 roku generalny wikary ks. dr Lüdkie.
 
(Źródło: Zarys dziejów parafii Konarzyny k. Zblewa, ks. Tadeusz Knut, Pelplin 2003, s. 96.)

Osadnictwo na terenie Starej Kiszewy sięga 2500 lat p.n.e., a szlaki komunikacyjne w średniowieczu prowadziły do grodu w Garczynie i Kościerzynie. W dokumencie księcia Mestwina II, wystawionym w 1281 roku w obecności biskupa poznańskiego Jana, Vela Kyssewa nadana została Mikołajowi Jankowicowi, sędziemu poznańskiemu. Donację potwierdził w 1296 roku Władysław Łokietek. Dobra w 1315 roku odziedziczył syn Mikołaja Jakub, ale już w następnym roku odstąpił je Krzyżakom. Po zajęciu Pomorza Zakon konsekwentnie dążył do skupienia wszystkich pomorskich majętności prywatnych. W 1347 roku Krzyżacy ponowili lokację Starej Kiszewy nadając jej prawo chełmińskie. W przywileju potwierdzono uposażenie plebana. Na ten czas przypada budowa kościoła kiszewskiego. Na pocz. XV stulecia wieś opłacała dziesięcinę biskupowi włocławskiemu. Ustanowienie po pokoju toruńskim siedziby starosty na pobliskim zamku podniosło rangę miejscowości i sprzyjało dynamicznemu osadnictwu. Odnotowany w 1553 roku drewniany kosciół zachował królewski patronat. W dobie reformacji, za starosty kiszewskiego Jana Szorca, w latach 1580-1607 świątynię dzierżyli luteranie. Potop szwedzki załamał okres prosperity;  w 1664 roku we wsi nie było ani jednego  gbura., a role uprawiali zagrodnicy. Barokowy kościół wzniesiono z fundacji starosty kiszewskiego z 1741 roku. Obecny kościół św. Marcina pochodzi z 1891 roku. Zbudowany w stylu neogotyckim z czerwonej cegły, salowy, kryty dwuspadowym dachem, poprzedza wieża z kruchtą. Wyposażenie z końca XIX wieku wykonano w konwencji neogotyckiej. W czasach zaborów Kociewiacy utrzymywali polską świadomość narodową organizując się w stowarzyszeniach, a ożywienie polityczne nastąpiło u progu odzyskania niepodległości w 1919 roku. Aktywność obywatelska i religijna w okresie międzywojennym były zaczynem oporu partyzantów w czasie II wojny światowej w okolicznych lasach. Powojenna odbudowa to czas zmagań społeczności kiszewskiej o zachowanie wiary w konfrontacji z ideologią komunizmu. Proboszczowie, pełniąc  obowiązki duszpasterskie, przejmowali lokalne przywództwo. Wierni z uznaniem wspierali proboszcza ks. Jana Tkaczyka, kiedy zlecił wykonanie polichromii przedstawiającej historię św. Marcina. W latach 1990-2002 proboszcz ks. prałat Stanisław Lenz, przeprowadził remont kościoła i budowę filii w Starym Bukowcu.
Stary Bukowiec, jak inne wioski powstałe na zrębach rozparcelowanych w XIX wieku dawnych szlacheckich folwarków, powstał na uboczu szlaków komunikacyjnych i nowoczesnych inwestycji. Położony w otulinie Wdzydzkiego  Parku Krajobrazowego  jest kociewską  wsią rolniczą  leżąca w granicach  parafii w Starej Kiszewie. Na fali  transformacji ustrojowych po 1990 roku zlikwidowano niewielką miejscowa szkołę podstawową. Na wniosek mieszkańców zniszczony budynek przylegający do do starej szkoły i budynku socjalnego – salę gimnastyczną – przekazano na cele religijne kiszewskiej parafii. Obiekt wspólnymi siłami przebudowano nadając niewielkiej bryle charakter salowej świątyni przekrytej dwuspadowym dachem. W 1995 roku proboszcz ks. kanonik  Stanisław Lenz, dziekan zblewski sfinalizował dzieło. Skromny, ale jakże potrzebny kościół filialny poświęcił biskup pelpliński Jan Bernard Szlaga powierzając świątynię opiece Matki Bożej Królowej Polski. Wierni ze Starego Bukowca uczestniczą w ważniejszych wydarzeniach religijnych w kościele parafialnym, dzieci i młodzież  uczęszczają na katechezę w szkołach gminnych, ale w niedzielę i święta są we wspólnocie wokół ołtarza Pańskiego w swoim kościele, tam gdzie Eucharystyczny Chrystus jest im najbliższy.

(Źródło: Kościoły Diecezji Pelplińskiej, Nasze dziedzictwo, t.III, wyd. Ikona, druk: Bernardinum, Bydgoszcz-Pelplin)